Verplicht cameratoezicht? Veeverzamelcentra vrezen voor privacy en veiligheid

Bij grote slachterijen is cameratoezicht al enige tijd gebruikelijk. Er ligt een wetsvoorstel om dit toezicht bij verzamelcentra voor levend vee verplicht te stellen. Daar lijkt weinig op aan te merken: de omgang met dieren wordt vastgelegd, bedrijven hebben niets te verbergen en beelden en geluid worden professioneel verzameld en opgeslagen. In werkelijkheid ligt het een stuk gecompliceerder. Veeverzamelcentrumhouders vrezen met name voor de privacy en veiligheid.

In verzamelcentra worden varkens, runderen, kalveren, schapen of geiten tijdelijk samengebracht voordat ze vervoerd worden naar een veehouderijbedrijf, slachterij of het buitenland. Omdat de redenering van een aantal Tweede Kamerleden is dat handelingen met dieren binnen een verzamelcentrum voor een deel gelijk zijn aan die bij een slachterij – laden, lossen en drijven – is er een wetsvoorstel in de maak om net als bij slachterijen ook bij veeverzamelcentra cameratoezicht in te voeren.

Inbreuk op privacy

Eigenaren van veeverzamelcentra zijn hier echter allerminst blij mee. Het maken en bewaren van videobeelden vormt een enorme inbreuk op hun privacy én op die van de mensen om hen heen. Veel houders van verzamelcentra wonen naast of bij het verzamelcentrum zelf. Het zijn echte familiebedrijven, waar behalve de eigenaren ook hun kinderen, ouders en andere naasten helpen en rondlopen. Privé en werk zijn er met elkaar verweven. Gaan bij die bedrijven camera’s draaien, dan worden niet enkel de werkzaamheden binnen het bedrijf vastgelegd, maar de niet-werkgerelateerde zaken uit de privésfeer komen eveneens op tape.

Ook medewerkers en leveranciers voelen zich er niet prettig bij als alles wat zij doen op video wordt vastgelegd. Ook zij worden in hun privacy aangetast. Daarmee ontstaat het risico dat ze bedrijven met cameratoezicht gaan mijden.

Veiligheid in geding

Met de inbreuk op de privacy komt tegelijkertijd de veiligheid van de mensen die gefilmd worden in het geding. Bedrijven in de veesector zijn al lange tijd doelwit van activistische groeperingen. Er leeft de angst bij verzamelcentrumhouders dat bedreigingen door cameratoezicht persoonlijker gaan worden. Als medewerkers, familie of bezoekers herkenbaar op de beelden staan, wie beschermt ze dan?

In het wetsvoorstel staat niets over het veilig opslaan van de beelden. Die garantie kan ook niet gegeven worden, dat wijst de praktijk uit. Hoe vaak zijn er nieuwsberichten van gelekte gegevens bij instanties? Hackers krijgen het voor elkaar om zelfs de software van de best beveiligde systemen te kraken. Beelden van beveiligingscamera’s zijn daarom nooit honderd procent veilig voor kwaadwillende personen.

Geen sprake van misstanden

Tot slot, maar niet het minst belangrijk, is er de vraag: is cameratoezicht überhaupt nodig bij veeverzamelcentra? Camera’s wekken de suggestie dat er iets niet in de haak is. Als er opnames gemaakt worden, dan moet er wel iets aan de hand zijn, is de algemene gedachte. Misstanden of tekenen daarvoor zijn echter niet de aanleiding voor het wetsvoorstel. Er gaat dan ook vrijwel niets mis bij veeverzamelcentra, want juist daar worden dieren uitstekend verzorgd. De medewerkers zijn allemaal liefhebbers en specialisten in hun vakgebied. Zij weten wat het beste is voor de gezondheid en het welzijn van de dieren.

Bovendien zijn er al veel controlemiddelen binnen deze sector. Vee&Logistiek Nederland voert regelmatig controles uit, net als diverse sectorgerelateerde organisaties zoals de Stichting Kwaliteitsgarantie Vleeskalversector. Daarnaast vindt er op alle verzamelcentra frequent (onaangekondigd) toezicht plaats door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

Cameratoezicht voegt hier niets aan toe en heeft geen enkele meerwaarde voor het welzijn van de dieren. Negatieve gevolgen heeft de invoering ervan wel. Moet de veiligheid en privacy van mensen door zo’n maatregel echt op het spel gezet worden?