‘Als het supers echt om de gezondheid van de klanten gaat, zouden ze ook de voordelen van vlees onderstrepen’

Supermarkt Lidl legt vleesvervanger naast vlees in het koelschap en hoopt zo de klantenkeuze voor plantaardige producten te stimuleren. Want vegetarisch is beter voor milieu en gezondheid dan vlees, redeneert Lidl. Dat is slechts halve voorlichting, klinkt het uit de vleessector.

Dit opiniestuk van Linda Verriet (voorzitter Producenten Organisatie Varkenshouderij), Laurens Hoedemaker (voorzitter Centrale Organisatie voor de Vleessector) en Helma Lodders (voorzitter Vee & Logistiek Nederland) verscheen eerder in De Telegraaf: www.telegraaf.nl/watuzegt/1317289152/stop-met-halve-verhalen-over-vega-en-vlees

Lidl wil haar klanten pushen richting de vleesvervangers. Bij wijze van proef worden die in sommige supermarkten direct naast het echte vlees gelegd. Wij vinden dit een slechte proef. Niet omdat klanten nu gemakkelijk verkeerd kunnen grijpen, maar omdat zij maar half worden geïnformeerd. De supermarkten zetten de voordelen van vleesvervangers tegenover de nadelen van vlees. Met andere woorden: de nadelen van vleesvervangers worden verzwegen, evenals de voordelen van vlees. Een dergelijke wijze van ‘voorlichten’ past prima bij reclame-uitingen, maar niet in deugdelijk uitgevoerde proeven en voorlichting van consumenten. Bij een gedegen proefopzet moeten consumenten een afgewogen keuze kunnen maken, met name voor hun gezondheid.

Supermarktketen Lidl somt in Telegraaf louter voordelen op van de vegetarische alternatieven. Zo zouden die gezonder zijn dan hun vlees-evenknie. Laten wij daar eens op inzoomen. En naar zowel de voor- als nadelen kijken van beide productgroepen. Wij lieten deze in kaart brengen door studenten van HAS Green Academy. Het studententeam bestond uit een vegetariër, een flexitariër en een vleeseter. Zij vergeleken de samenstellingen van thans veel verkochte, vergelijkbare producten, zoals: dierlijk gehakt met vegetarisch gehakt, een varkensschnitzel met een vegetarische schnitzel, twee varianten shoarma en diverse burgers.

De uitkomsten waren zeer genuanceerd, zoals wij ook wel hadden verwacht. Over het algemeen scoren de vleesproducten een stuk beter op de hoeveelheid aminozuren, verteerbare eiwitten en een serie vitamines. Vleesvervangers scoren dan weer een stuk beter op de hoeveelheid vezels en de veelal lagere hoeveelheid vet. Beide producten bevatten dus bestanddelen die goed zijn voor de volksgezondheid. Negatieve aspecten kleven ook aan beide, al is de variatie tussen producten groot. Vlees kan teveel verzadigd vet bevatten en vleesvervangers zijn nogal eens te rijk aan suikers en zout. Bij langdurige hoge consumptie kan dat leiden tot gezondheidsklachten. Verder moet worden opgemerkt dat veel vleeseters de goede eigenschappen van vlees (o.a. aminozuren en vitamines) combineren met die van groenten (o.a. vezels). Zij eten zowel dierlijke als plantaardige producten. Vegetariërs moeten alle voedingsstoffen vanuit plantaardige producten binnen zien te krijgen, wat moeilijker is.

Waar zit dan het grote risico voor de gezondheid? Bij de bewerking: de toegevoegde zouten, suikers, smaakversterkers, enzovoorts. In het algemeen geldt: hoe puurder het product, hoe gezonder. Bij vlees is er veel keuze uit pure (nagenoeg) onbewerkte producten en ook uit bewerkte producten. In het vegetarische winkelschap vinden we in hoge mate kant-en-klare (bewerkte) producten.

Fabrikanten proberen hun kant-en-klare producten extra lekker te maken, daarbij zijn ze snel te bereiden, waardoor consumenten er gemakkelijk teveel van eten (en kopen). Dergelijke producten leiden gemakkelijk tot overgewicht.

Lidl wil meer consumenten aan de plantaardige eiwitten krijgen. En pusht haar klanten tot de aankoop van bewerkte producten. Wat is deze proef waard? Bij de wetenschap dat het overgewicht onder diezelfde consumenten alsmaar toeneemt? Volgens RIVM-cijfers kampt al één op de twee volwassenen met overgewicht. En dat aantal neemt steeds meer toe.

Als het supermarkten werkelijk te doen is om de gezondheid van hun klanten, zouden zij ook de gezondheidsvoordelen van onbewerkt vlees onderstrepen. En de consumenten tevens wijzen op de nadelen van bewerkte vegetarische alternatieven. Consumenten zijn niet gebaat bij proeven en voorlichting, waarbij de helft van de informatie wordt verzwegen.