Sudderbeleid en Landbouwakkoord

Door Linda Verriet | Voorzitter Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV)

Hoe zal het agrarische landschap eruit zien in 2030? Er staat momenteel ontzettend veel op de agenda. Gaat er worden doorgepakt? Of blijft het bij sudderend beleid?

Een paar zaken zijn in de afgelopen paar jaar wel duidelijk geworden. D66 heeft haar zin gekregen binnen het coalitieakkoord, om de landbouw naar haar hand te mogen zetten. Deze partij gaat voor een forse krimp, forse extensivering en fors hogere prijzen voor voedsel. En dit alles zonder economische doorrekening voor sectoren en samenleving, waar dit toe leidt. Deze partij wil niet weten of mensen blijven kiezen voor het Nederlandse extensieve product, of massaal overstappen op goedkope importen uit het buitenland. Het lijkt dit kabinet niet te deren, de veehouderij moet gewoon krimpen.

Regeringspartijen staan onder druk

De forse krimp en extensivering zien we op dit moment vooral bij D66 zelf. Kennelijk kunnen de dure ideeën van deze partij op niet zoveel steun rekenen van de bevolking. Regeringspartijen staan onder druk. Afstappen van de te groene denkbeelden kan dan ook weer niet, dat is in strijd met het coalitieakkoord. Bovendien zou bakzeil halen gezichtsverlies betekenen. Gezichtsverlies is iets waar politici niet mee kunnen omgaan.

De vraag is of dit kabinet gaat doorpakken, nu zij nog een meerderheid heeft in de Tweede Kamer. Of dat CDA, VVD en CU de boel laten sudderen, totdat er een andere politieke wind gaat waaien. Het blijft onduidelijk. Ondertussen verkeren veel boeren tussen hoop en vrees en zit de sector op slot.

Landbouwakkoord?

Minister Piet Adema heeft inmiddels tafels ingericht om met een veelheid aan partijen te praten over een eventueel Landbouwakkoord. Op dit moment is nog niet duidelijk waar dit allemaal toe gaat leiden. Het is in ieder geval een uiting van politieke onmacht en besluiteloosheid. En ook een uiting van onwil. Als de overheid had gewild, had zij het beleid al lang op orde kunnen hebben. En de regie terug kunnen nemen van de milieuorganisaties, die het land thans regeren met hun procedures. Het lijkt erop dat de overheid die organisaties geen strobreed in de weg wil leggen. Anders had de minister natuurlijk al lang een expertcommissie kunnen vragen de juridische basis op orde te brengen.

Wat een Landbouwakkoord voor toegevoegde waarde gaat hebben voor onze sector? Waarschijnlijk weinig. Enkele jaren geleden, in 2019, kwamen de varkenshouderij, de ketenpartijen en het Ministerie van Landbouw ook al tot een akkoord over de verduurzaming van de varkenshouderij. Amper een paar jaar later lijkt politiek Den Haag dit alweer vergeten en moet er een Landbouwakkoord komen. Op een politiek die amper één kabinetsperiode kan overzien, kunnen bedrijven geen toekomst bouwen. Bedrijven zijn gebaat bij langjarige regelgeving. Niet met het politieke kortetermijndenken, waarbij ‘politiek scoren’ belangrijker is geworden dan een gezond ondernemersklimaat. Ook is er geen oog voor voldoende veilig en betaalbaar voedsel voor de lange termijn.

Politieke veranderingen

Ons vertrouwen in de overheid en politiek is momenteel laag. Wispelturig, onrealistische doelen, geen oog voor ondernemers. Samenwerken aan een eventueel Landbouwakkoord lijkt een actie van dit kabinet om het gezicht naar de buitenwereld te redden. Het huidige beleid en de aanpak zijn naar binnen gekeerd, met weinig draagvlak binnen de samenleving. In maart zijn er verkiezingen in de provincies en komt er een nieuwe Eerste Kamer. Met grote kans op vernieuwing van het politieke krachtenveld. In 2025 komt er een nieuwe Tweede Kamer. Vlak na die verkiezingen worden de huidige beleidsdoelstellingen geëvalueerd.

Hebben we baat bij doorsudderen totdat er een nieuwe politieke wind waait? Buiten kijf staat dat wij met realiteitszin verder werken aan ons akkoord uit 2019: de verduurzaming van de varkenshouderij via het Actieprogramma Vitale Varkenshouderij.