Geen koeien meer vervoeren, maar alleen nog sperma en embryo’s? Dat werkt niet

Door Helma Lodders | Voorzitter Vee&Logistiek Nederland

Voldoende betaalbaar voedsel, dat lijkt in Nederland vanzelfsprekend. De oorlog in Oekraïne maakt ons ervan bewust dat voldoende voedsel een groot goed is. Hoe anders is dat elders. Nog altijd gaan dagelijks meer dan 820 miljoen mensen met honger naar bed.

Een van de oplossingen die Nederland te bieden heeft, is onze melkkoe. De kwaliteit van onze koeien staat hoog aangeschreven. Met de export van deze dieren wordt een belangrijke bijdrage geleverd aan het verkleinen van voedselonzekerheid. Maar het kabinet en Brussel willen de export in de ban doen en overgaan op het vervoer van alleen sperma en embryo’s.

High-class vervoer

Dit klinkt sympathiek, maar gaat voorbij aan de praktijk. De export van Nederlandse dieren naar landen buiten Europa betreft veelal lange reizen. Zo’n reis moet voldoen aan strenge regels. Een maximale reistijd, een rustplaats waar dieren 24 uur verblijven in de vorm van een stal met stro, voer en water.

Zowel in Europa als ook daarbuiten vinden controles plaats. De reisge­gevens worden vooraf en na afloop van de reis, inclusief de reis- en rusttijden en temperaturen, gedeeld met de NVWA. De dieren komen vrijwel altijd in topconditie aan, aangezien ze high-class vervoerd worden. Dat is in het belang van zowel de afnemer als de exporteur.

In veel landen ontbreekt een goede veehouderijbasis. Overheden geven subsidies aan veeboeren om Nederlandse melkkoeien te impor­teren. Door dieren te verplaatsen, helpen we mee aan het opbouwen van zo’n basis, zodat landen op termijn kunnen voorzien in hun eigen zuivel- en vleesproductie. Onze melkkoeien staan wereldwijd bekend om hun kwaliteit. Ze zetten ­relatief weinig voer om in goede melk en hebben daarmee een relatief lage footprint. In het kielzog van de koe gaat er ook veel kennis en producten mee. Denk aan stalbouw en kennis over dierhouderij.

Nederland onderschrijft de sus­tainable development goals van de Verenigde Naties, de duurzaamheidsdoelen. Door de opbouw van een goede agrarische sector in landen buiten Europa te ondersteunen, dragen we bij aan de realisatie van die doelstellingen.

Veel bouwstoffen

Vlees en zuivel hebben een hoge voedingswaarde en bevatten veel ­essentiële bouwstoffen voor het lichaam. Als dit lokaal beschikbaar is, wordt honger ter plaatse verminderd. Door de opbouw van lokale productie wordt een bijdrage geleverd aan het verminderen van armoede en aan het levensonderhoud van boeren in deze landen. De bijbehorende zuivel- en vleessector zorgt voor werkgelegenheid. Door de lokale productie op een hoger niveau te brengen, wordt een bijdrage geleverd aan het terugdringen van de ongelijkheid tussen landen en regio’s. En ten slotte, door de lokale productie te stimuleren, levert dit uiteindelijk een kortere kringloop op. Wat weer bijdraagt aan de klimaatopgave.

Wanneer politici pleiten voor de ­export van embryo’s en sperma in plaats van koeien, vergeten zij doorgaans dat er eerst een moederdier nodig is om embryo’s en sperma in te stoppen. Natuurlijk kan ervoor ­gekozen worden om uit morele overwegingen dieren niet meer over een dergelijk lange afstand te transporteren. Het is echter naïef om te stellen dat deze stroom helemaal vervangen kan worden door sperma en embryo’s.

De vraag is naar gezonde levende dieren, daarna volgt het genetisch materiaal. De keuze om deze transporten niet meer te willen is puur een politieke. De huidige praktijk en de gevolgen voor de lokale economie worden niet meegewogen.

Centraler zou daarom moeten staan: hoe helpen we als Nederland dat er een duurzame productie ontstaat in de landen die daar nog niet over beschikken? Dan leveren we een echte bijdrage.

Dit opiniestuk verscheen eerder in Trouw onder de titel Verbod op het vervoer van fokvee over lange afstanden is naïef